Wat je moet weten over brood kopen in Frankrijk

Brood kopen in Frankrijk

Er is al veel geschreven over brood kopen in Frankrijk, maar wat zijn de verschillen? Wat zijn de benamingen? Wat is er allemaal te koop? Kortom, het wordt tijd dat er eens een duidelijke uitleg komt over brood kopen in Frankrijk. Ik heb de meest voorkomende producten en termen onder elkaar gezet. Zo weet je bij een volgend bezoek aan Frankrijk precies wat je waar moet kopen.

Klein stukje geschiedenis – Viennoiserie

Een verzamelnaam voor luxe broodjes waarin relatief veel suiker en vet verwerkt zijn. Wellicht ook de reden waarom velen ze zo lekker vinden. Viennoiserie is afgeleid van Viennois (Weens, uit Wenen), waarbij men vermoedt dat de croissant de basis vormt van het broodje. Marie Antoinette, (1755–1793), echtgenote van koning Lodewijk XVI zou volgens een hardnekkige, maar onbewezen legende het broodje in Frankrijk hebben geïntroduceerd. Ze was de dochter van het Oostenrijkse keizerspaar Frans I en Maria Theresia. Nou, tot zover het Wikipedia gedeelte 😉 Zou die onbewezen legende dan het eerste broodje aap verhaal zijn geweest?

Als er ergens veel over te schrijven valt dan is het wel over brood kopen in Frankrijk. De Franse zoete broodjes, de benamingen, de specialiteiten per streek en nog veel meer. Dan komt daar nog eens bij het “gewone” brood zoals wij het op vakantie kennen als “un pain” of “une baguette”. Nu dacht ik dat een baguette, flute of pain aan een bepaald gewicht moest voldoen. Maar toen ik daar wat onderzoek naar deed kwam ik al snel bij een Franse website uit die dat meteen ontkrachtte. Het gaat nu te ver om daar op in te gaan. In 1981 is er wel een “aanbeveling” gedaan dat een baguette 250 gram zou moeten zijn en een flute 200 gram. Over een pain wordt niet gerept. Overigens hangt er wel bij elke winkel die brood verkoopt een lijst met daarop de kiloprijs en het gewicht van hun brood 😉

Brood kopen in Frankrijk – Zoete broodjes bakken

Een uitdrukking in het Nederlands die zoveel wil zeggen als : dingen zeggen om een goede indruk achter te laten  bij mensen met invloed. Nou ken ik zelf helemaal geen mensen met “invloed” dus die zoete broodjes bakken, ach, dat laat ik sowieso aan mijn vrouw over. Niet vanwege een goede indruk die achtergelaten moet worden, maar gewoon omdat zij ze letterlijk goed kan bakken. Maar ik kwam meerdere betekenissen tegen, zoals ook : aardig zijn tegen iemand die iets fout doet om de lieve vrede te bewaren. Goh, wat sluit deze prachtig aan op mijn stukje over “Café du Sport”😉

Hoe dan ook, Nederlanders staan over het algemeen wel bekend als een “zoetekauw”. Dat merk je aan de drankjes, maar ook aan de koekjes en broodjes. Wij zien het in ieder geval elk seizoen weer wanneer “Le boulanger” om half 9 ons terrein op komt rijden en de mensen hun bestelling komen halen. Bijna niemand gaat zonder een croissant of pain au chocolat (dan wel chocolatine, maar hier kom ik zo op terug) terug naar de tent of de gîte. Kleine kinderen lopen met het stokbrood onder de arm of er wordt gekibbeld wie de zak met “zoete broodjes” mag dragen. Ook dat hoort bij brood kopen in Frankrijk.

Zuid West Frankrijk tegen de rest

Al eeuwen lang heerst er een “strijd” in Frankrijk over de diverse benamingen van broodjes, maar ook van potloden of zelfs een draagtasje. Ik zeg hier wel eens gekscherend, ze kennen mij ondertussen een beetje, dat de Fransen 1 woord niet in hun dictionaire hebben staan en dat is “verandering” 😉. Want net als destijds dat ene kleine Gallische dorpje dapper stand hield tegen de Romeinen, zo standvastig zijn ze in bepaalde streken over “hun woord”. Ruim 2/3 van Frankrijk heeft het over een Pain au Chocolat, maar niet in het Zuidwesten van Frankrijk.

Bijna de gehele Nouvelle Aquitaine en een redelijk deel van Occitanië spreekt van een chocolatine. Het woord vindt zijn oorsprong in het Patois, de streektaal van de “Poitou Charente” en daar wordt met man en macht aan vastgehouden. Verder zijn er dan nog een paar andere benamingen die in het Noorden en in het Noord Oosten worden gebruikt, zoals “croissant au chocolat” of “petit pain au chocolat”. En in een klein deel van België, grenzend aan Frankrijk, worden deze broodjes ook gebakken en heten daar “couque au chocolat”. Als laatste grappig weetje, in Quebec, Canada, heet het ook een chocolatine.

Brood kopen in Frankrijk – Koffiebroodje of de abrikoos?

Voor mij was het in mijn jeugd een must om op een Frans terras een petit café te bestellen en daarbij je ovenverse pain aux rasains te eten, heerlijk. Zelfs nu nog heb ik een soort van traditie dat ik na mijn zwemtraining direct 2 van die heerlijke broodjes ga kopen. Die eet ik dan op tijdens het naar huis rijden ( ja ja, je mag niet rijdend eten achter het stuur 😉). Maar jullie raden het al, ook voor dit broodje is weer een andere naam en wel “escargot”. Uiteraard vanwege de fraaie spiraalvorm. De echte escargot dan wel pain aux rasains herken je aan het echte croissantdeeg, de rozijnen en het bakkersroom.

Ook met vruchten weten de Fransen wel raad. Zo is er ook de croissant aux abricots en ja hoor, ook daar hebben ze natuurlijk een andere naam voor die je bijna kan raden, de abricotine. Croissantdeeg met wat banketbakkersroom en halve abrikozen erop. Stamt af van de oranais, een recept dat de pieds-noirs, de Franse ex-kolonisten uit Algerije, mee naar huis namen in de jaren 60 van de vorige eeuw. Het blijft altijd weer lastig kiezen als je in de Boulangerie al die heerlijkheden achter glas ziet liggen. En elke streek weer met zijn eigen specialiteiten. Heb je er al zin in, brood kopen in Frankrijk?

Wie kent er broodjes die je niet zo snel bij de reguliere bakker ziet liggen?

Broodje aap

Of toch maar gewoon brood op de plank? Of : overal wordt brood gebakken. Er zijn echt heel veel uitdrukkingen en spreekwoorden met het woord brood er in. Over het lekkerste ontbijt dan wel, voor de meeste Nederlanders, de lunch valt ook altijd te twisten. Toch zullen velen een fijn stukje brood niet overslaan. Hoewel ik soms de diverse soorten brood uit Nederland best wel eens mis, kan ik toch echt ontzettend genieten van een verse baguette met een minstens zo vers stukje grove paté. Maar als eerder gezegd, velen van ons zijn zoetekauw en daarom zullen jullie in Frankrijk ook zeker wel de “brioche” kennen. Niet? Dan wordt brood kopen in Frankrijk nog weer leuker.

In vele soorten, maten en kwaliteiten te koop. Ik vind de hele simpele van de supermarkt al ontzettend lekker, zeker met echte boter en pure hagelslag. Maar brioche is er dus ook in vele uitvoeringen. Het is brood waar ook boter en eieren voor gebruikt zijn. Ook zijn er dan weer uitvoeringen met stukjes chocolade er in. Het brioche kan je ook nog als kleine bolletjes kopen met wat grove suiker er overheen gestrooid. Ik moet wel blijven trainen want anders groei ik hier dicht 😉. Kenmerkend voor de brioche als je hem bij de Boulangerie koopt is wel dat het deeg gevlochten is.

Franse grammatica

Heb je al eens bij de bakker gestaan en dat hij niet precies begreep wat je bedoelde? Ach, iedereen zal het wel eens meegemaakt hebben. Onze bakker vroeg mij op een gegeven moment of ik binnenkort nog een wedstrijd had? Nu ligt het plaatsje “Saintes” niet ver bij ons vandaan. In mijn vloeibare Frans zei ik : Oui oui, j’ai un triathlon “en Saintes dimanche prochain”. Maar een Fransman hoort dan “enceinte” wat “zwanger” betekent. Tja, die lagen dus helemaal gevouwen achter de toonbank. Als je naar een plaats gaat dan ga je “a Saintes” en in dit geval gaf het een prachtige andere betekenis 😊. Over die Franse uitspraak heeft Lebbis (van Lebbis en Jansen) een leuk stukje cabaret gemaakt. Kijk even vanaf minuut 1.20 https://www.youtube.com/watch?v=4NT-Hm2LeNw

Overigens vond ik het meest verrassende dat het stokbrood, als verzamelnaam, zijn ontstaan vond in Oostenrijk. Na een beetje zoeken met Franse woorden kwam ik er achter dat het langwerpige brood is ontstaan puur uit tijdgebrek. Door er geen bol meer van te maken waren ze eerder klaar met kneden, rees het sneller en was het ook sneller af te bakken. In no time had dit brood de harten van de Fransen gestolen. En dan te bedenken dat deze ontwikkeling pas plaats vond in de 19^e eeuw. Wat zouden die Fransen gegeten hebben voor die tijd?

Wil je ook eens kennis maken met het leven op het Franse platteland? Een baguette en croissantjes kopen bij de boulanger?
Kijk dan eens bij onze gîtes of camping 

Naar de gîtes   Naar de camping